Voor bierliefhebbers is trappistenbier een fascinerend onderwerp. De complexe smaken en rijke geschiedenis maken ze tot een waar genot. Maar wist je dat trappistenbieren, net als elk ander bier, veranderen na verloop van tijd? De datums op het etiket, zoals de botteldatum en de THT-datum, spelen een cruciale rol in het begrijpen van de leeftijd en houdbaarheid van trappistenbier. Leer hoe deze datums de smaak en kwaliteit van je favoriete trappist beïnvloeden en ontdek waarom sommige flessen het waard zijn om te bewaren voor bijzondere momenten, zelfs als de datums op het etiket in het verleden liggen.
Op het etiket van je flesje trappistenbier staat veel informatie die wij als brouwer aan onze consumenten meegeven. Zo vind je onder andere een ingrediëntendeclaratie (wat er precies in je bier zit), wie het bier gemaakt heeft en waar, en twee verschillende datums. De botteldatum en de THT-datum, ofwel ‘Tenminste Houdbaar Tot’- datum.
Met deze twee data kan je de leeftijd en houdbaarheid van je bier achterhalen.
Hoe werkt dat juist? De botteldatum en de THT-datum liggen twee jaar uit elkaar, wat betekent dat je flesje bier na het bottelen nog zeker twee jaar houdbaar blijft. Maar als je het goed bewaart, kan dat eigenlijk nog langer.
De THT-datum die vermeld staat op je flesje, is een richtlijn om te bepalen op welke datum het bier ongeveer van smaak en intensiteit zal veranderen. Tot aan de THT- datum garanderen we dat een bier bij een correcte bewaring zijn kenmerkende eigenschappen behoudt, maar dit betekent niet noodzakelijk dat je bier na deze datum niet meer lekker of veilig is. Wel kan de kleur, geur of smaak evolueren. De hoparoma’s en bitterheid nemen dan wat af en de smaak wordt wat zachter. Als je het bier wil ervaren zoals het hoort te zijn, dan moet je er voor zorgen dat je het opdrinkt voor de houdbaarheidsdatum.
Afhankelijk van de biersoort, is het dus in veel gevallen helemaal oké om je flesje nog op te drinken nadat de houdbaarheidsdatum verlopen is. Bij relatief donkerder bier (zoals onze Dubbel) of bij bier met een hoger alcoholpercentage (zoals onze Tripel), kan je over het algemeen wel enkele flesjes achterin je kelder verstoppen om later op te drinken.
Waarom staat er dan toch een houdbaarheidsdatum op onze flesjes trappistenbier? Het is verplicht om op een flesje bier als richtlijn een houdbaarheidsdatum te vermelden. Dit werd in het jaar 2000 in de EU ingevoerd. Je zou onze houdbaarheidsdatum dus kunnen zien als aanbeveling. Binnen die periode vinden we onze bieren optimaal. Het bier zal na twee jaar niet slecht zijn, maar wel zeker geëvolueerd.
Toch vreemd, dat je voeding na houdbaarheidsdatum blijft gebruiken? Dat komt door een aantal factoren, zoals de aanwezigheid van alcohol en het ontbreken van zuurstof, (her)gisting en de manier van bewaren.
Wanneer zuurstof in het bier wordt opgenomen, spreekt men van oxidatie. Hierdoor verandert de smaak van je bier. Contact met zuurstof wordt doorheen het ganse brouwproces zoveel mogelijk vermeden. Tijdens het (her)gistingsproces verbruiken de gistcellen de zuurstof in het bier. Dit zorgt voor minder oxidatie en dus blijft de smaak beter behouden.
Bij bieren waarbij de hergisting op fles gebeurt – zoals bij onze Westmalle! – is de kans op oxidatie veel kleiner. Wanneer er suiker en een klein beetje extra gist aan het bier worden toegevoegd voor het bottelen, zal de gist in het bier de suiker fermenteren. Dit proces heet hergisting. Dit verbruikt de zuurstof in het bier in de fles, die nu is afgesloten met een kroonkurk. In de luchthals, het volume tussen bieroppervlak en kroonkurk kan er ook bij het einde van de nagisting nog zuurstof zitten die in het bier migreert en nog steeds voor oxidatie kan zorgen. De luchthals wordt aan onze vulmachine zoveel mogelijk beperkt door het bier te doen opschuimen net voordat de kroonkurk geplaatst wordt.
Als de THT-datum op je fles verstreken is, hangt veel af van de omstandigheden waarin je je fles hebt bewaard. Hier zijn enkele aanbevelingen om je bier zo lang mogelijk op zijn best te houden.
Drie tips voor het bewaren van bier:
Warmte doet oxidatiereacties sneller verlopen en Uv-licht versnelt smaakverandering. Dit verklaart waarom bier in donkere flesjes wordt bewaard.
Een bier met weinig of zelfs zonder schuim, kan men nog altijd veilig drinken. Oudere bieren zullen doorgaans een lagere schuimhoudbaarheid hebben.
In het geval dat je bier dat over de houdbaarheidsdatum is echt niet lekker vindt, kun je het gewoon wegspoelen in de gootsteen. Maar je kunt het ook goed gebruiken voor andere dingen!
Bron: Brouwpunt
Gooi een trappistenbier waarvan de THT-datum verstreken is dus niet te snel weg. Gebruik je zintuigen om de kwaliteit van het bier te proeven, ruiken, horen en zien. Let op het bekende ‘psssst’-geluid wanneer je het opent.
Santé!